लिम्वूवान डट व्लगस्पोट डटकम,काठमाडौं /आम्भु जेठा,
हङकङ, २९ अप्रिल । लिम्बु संस्कारमा आधारित चलचित्र माराम हङकङमा प्रर्दशन भएको छ । सुर्य प्रकाश चेमजोङको लेखन तथा निर्देशनमा चार वर्ष अगाडि निर्माण भएको चलचित्र माराम (मुलबाटो) प्रवासमा पहिलो पल्ट हङकङमा प्रर्दशन भएको हो । लिम्बु समुदायको संस्कार तथा संस्कृतिलाइ समेटिएको चलचित्रमा किरातीहरुमा किरात धर्म अन्र्तगत सुधार गरिएको संस्कार र परंपरागत आधारमा आफ्नो संस्कार मनाउने चलन रहेको उक्त चलचित्रको मुख्य कथा रहेको छ । दुई तरिका बाट मनाइने संस्कारको मुलबाटो (माराम) के हो भन्ने उदेश्यवाट चलचित्र निर्माण भएको उक्त चलचित्रको लेखक तथा निर्देशक चेम्जोङले वताएका छन् । दुई घण्टा दश मिनेटको चलचित्रमा कलाकार रोहित थेवे, माया तुम्बापो, प्रेम शुब्बा, नरविर नेम्वाङ, वविता नेयोङहाङ, गोमाहाङ चेम्जोङ, सविता चेम्जोङ, सन्त फेउदेन, उदिप चेम्जोङको मुख्य भुमिका रहेको छ । ढेड दर्जन जति नाटक लेखन तथा निर्देशन गरिसकेका लेखक तथा निर्देशक चेम्जोङको पहिलो चलचित्रमा निर्माता राजेश चेम्जोङ र चन्द्र प्रकाश चेम्जोङ रहेका छन । चेम्जोङ परिवार हङकङको आयोजना प्रर्दशन गरिएको चलचित्र प्रर्दन हुनभन्दा अगाडि समाजको अध्यक्ष भुपेन्द्र चेम्जोङको अध्यक्षतामा औपचारिक कार्यक्रम भएको थियो । उक्त कार्यक्रमको प्रमुख अतिथि किरात याक्थुङ चुम्लुङ हङकङको अध्यक्ष कृष्णराज लावती रहेका थिए । नेपालबाट आएका चलचित्रका लेखक तथा निर्देशक सुर्य प्रकाश चेम्जोङ विशेष अतिथि रहेका थिए । नेपाली साहित्य प्रतिष्ठानका अध्यक्ष टंक सम्वाहाम्फे, लिम्बु चलचित्र निर्माता मौसम इम्बुङ, किरात धर्म तथा साहित्य उत्थान संघका अध्यक्ष मोहनमान नेम्वाङ, लक्ष्मिनन्द लिङदेन, जनजाती पत्रकार महासंघका उपाध्यक्ष नेत्र पहराइ र अन्य संघसंस्थाको अध्यक्ष तथा प्रतिनिधि अतिथि रहेका थिए । किरात याक्थुङ चुम्लुङका कालाकारहरुले च्याब्रुङ नाच (केलाङ) नाचेर दर्शकलाइ मनोरञ्जन दिलाएका थिए । उक्त कार्यक्रमलाइ समाजका सह–सचिव ललित चेम्जोङले संचालन गरेको दिएका थिए ।
चलचित्रको पक्ष
लिम्बु भाषा वोल्ने, पुजा, ध्यान गर्ने नायिका माया तुम्बापो किरात धर्मको संस्कारमा हुर्किएको हुन्छिन । नायक रोहित थेवे परंपरागत संस्कारमा हुर्किको हुन्छ । एकआपसमा उनिहरुको संवन्ध मायाको वंधनमा वाधिएको हुन्छ । उनिहरुको गहिरो प्रेम हुदाँ हुदै नायक लाहुर जान्छ । लाहुरे तीन वर्ष पछि घर र्फकन्छ । उनले आफ्नो प्रेमिका संग विहे गर्ने प्रस्ताव राख्छ । प्रेमिकाले किरात धर्मको व्याख्या गर्दै धर्ममा लागे मात्र विहे हुन सक्ने वताउछिन । लाहुरेले प्रेमिकाको प्रस्तावलाइ अश्विकार गर्दै घर फर्कन्छ र आफ्नो वा–आमा संग उक्त कुरा सुनाउछ ।
लाहुरेको वा–आमाले अर्कै केटि विहे गर्ने प्रस्ताव राख्छ । धर्मको कारण उनिहरुको विहे हुन सक्दैन । त्यसपछि उनिहरु दुवैजना विछोडको पिडामा पागल जस्तै हुन्छ । लाहुरेले हुस्कि पिइ रहन्छ, त्यतिकैमा उनलाइ विमार लाग्छ र विहोस हुन्छ । त्यो खवर गाउ–घरमा आइपुग्छ । उनको बावु लाहुरमौ भेट्न जादै गर्दा नायिकाले किरात धर्म अनुसार वाडिएको हांङवा–मांङवा दिएर पठाउछिन । त्यहि हांङवा–मांङवाले निको भएको चलचित्रमा देखाइएको छ ।
नायिकाको दाजुको भुमिका निभाउने प्रेम सुब्बा किरात धर्मको संस्कारलाइ मान्ने हुन्छ । उनले आफ्नो सोल्टिनि संग विहे गरेको हुन्छ । उनि परंपरागत संस्कारमा हुर्किको हुन्छिन । छोरि चेलिको रित, जाड रक्सि, मासु मंस नखाने, दशैं नमनाउने किरात धर्मको संस्कार संग नमिलेर उनि माइतमौ वस्छिन । कलाकार प्रेम सुब्बाले वि. सं. १९८८ सालमा महागुरु फल्गुनन्द लिङदेनले याक्थुङ चुम्लङ गरि सत्र थुम दश लिम्बुवानका लिम्बुहरुलाइ भेला गराइ जाड रक्सि नखाने, छोरी चेलीको रित नलिने जस्ता दश वुदे सत्य धर्म मुचुल्का तयार पारेको कुरा संझाउछन ।
अन्त्यमा मानिस एउटै हो धर्म भिन्न भएर केहि फरक पर्दैन भन्दै माइलमौ वसेको श्रीमतिको संस्कार अनुसार लाहुरेको प्रमिका र उनको दाजु ससुरालीमा गएको देखाइएको छ भने लाहुरे र उनको प्रेमिका पनि सहमति भइ एक आपसमा मिलन भइ फिल्म अन्त्य हुन्छ ।
