News

Mar 10, 2008

अब लिम्बुवान, नेपाल फर्कौं या केही सहयोग गरौं !

सातौं शताब्दीको फेदापको क्रान्तिले लिम्बुवानको जन्म भयो । त्यसबखतका 'लिम्बू' जातिलाई 'याक्थुङ' भनिन्थे ।
  • कालान्तरमा लिम्बुवानमा बसोबास गर्ने आदिवासी याक्थुङ जातिले आफुलाई याक्थुङ्संगै 'लिम्बू' पनि भन्न थाले ।
  • पहिले त 'लिम्बू' खास कुनै जातिको नाम थिएन । नेपालमा बस्ने जनतालाई नेपाली भनेझैं लिम्बुवान भूमिमा बस्ने जनतालाई 'लिम्बू' भनी सम्बोधन गर्न थालियो । यसर्थ, 'लिम्बू' शब्दभन्दा पनि 'लिम्बुवान' शब्द पुरानो हो । लिम्बुवान 'लिम्बू' जातिको ऐतिहासिक भूमी हो । जहाँ, तिनै लिम्बू जातिले सबैभन्दा पहिले फडानी गरी आवाद गरेका थिए, मानव वस्ती बसाएका थिए । यही समाजमा राजनीतिको विकास भई राज्यसत्तासमेत चलेको थियो । तसर्थ, लिम्बू एक राष्ट्र वा जाती हो भने लिम्बुवान एक राज्य हो । हिजो 'लिम्बुवान' जस्ता अनेकौं राज्यहरू अस्तित्वमा थिए । पछी गोर्खाका राजा पृथ्वीनारायण शाहअद्वारा एकीकरणको नाममा जबर्जस्त एकात्मककरण गरी ती आँफैमा स्वायत्त राज्यहरुको अस्तित्वनै नामेट पारीयो । यसपश्चात क्रमश: सबै आदिवासी जनजातिहरोको भाषा, लिपी, धर्म र संस्कृतिहरूलाई पनि नामेट पार्दै एक भाषा 'खस' एक लिपी 'देवनागरी' एक धर्म 'हिन्दू' र एक संस्क्रिती पनि हिन्दू बाहुनकै संस्कृतिलाई मात्र पोस्न थालियो। यसको पारीणाम स्वरुप आज हाम्रो देश नेपालको स्थिती यस्तो हुन पुगेको हो । यो कुरा हामीले राम्ररी बुझ्नुपर्दछ र बुखेका छौं ।
  • अव, देश र जनतामा विध्यमान यी यावत समस्याहरूको समाधानअका लागि विकल्पहरू हुन्-
  • १ समयमै सफल, सार्थक र पारीणाममुखी संविधान सभाको निर्वाचन गर्नु गराउनु,
  • २ राजतन्त्रको समूल अन्त्य गरी संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रको कार्यन्वयन गर्नु गराउनु,
  • ३ संविधान सभाबाट जातिहरूको ऐतिहासिक प्रिष्ठभूमी, भाषा र क्षेत्रको आधारमा आत्मनिर्णयको अधिकारअसहितको क्त्त श्वशासनयुक्त्त स्वायत्त गणराज्यहरूशहीतको नयाँ राज्य संरचनाको ब्यबस्था हुनु,
  • हाम्रो देश नेपालको हकमा धेरै आदिवासी जनजातिसंग सम्वद्द सामाजिक वा राजनीतिक संघ संगठनहरुले आफ्नो हक अधिकारको प्राप्ती र मुक्तिको लागि आवाज उठाउँदै, संघर्ष गर्दै रहे । तर, ती सालीन आवाजअहरू कहिल्यै पनि शसकद्वारा सुनिएन । उल्टै दबाउन खोजियो, दबाइ रहियो । यसैकारण २०५२ सलामा माओवादीको जन्म भयो । अब माओवादीको वर्गीय नाराले मात्रा क्रान्ति उठेन र त्यसैमा जातिय नारा पनि जोडेर ल्याए पछी हजारौं आदिवासी जनजाती युवा युवतीले आफ्नो जाती र माटोका लागि भनी आफ्नो ज्यानको आहूती चाढाए । तर, विस्तारै बीचैमा लिएको नीती बिचैमा छोडे माइवादीले अनी त्यहाँ पनि जातीय विद्रोह भयो र हजारौं योद्धाहरूले युद्धको मोर्चा छोडी आफ्नै जातीय मुक्तिको महान आन्दोलनमा लागेका छन अहिले ।
  • नेपालमा जातिय मुक्तिको आन्दोलनलाई माओवादीले चुलिमा पुर्याउन सघाएकै हुन् तर त्यो चुलीमै अलपत्र गरी छोडिएका छन अहिले । यस अवस्थामा, माओवादिभन्दा पहिलेदेखी जातिय मुक्तिको आन्दोलनमा लागेका आदिवासी जनजातिहरुले फेरी पनि नयाँ चिराबाट आन्दोलनलाई उठाउन २०६२ सालमा संघीय लोकतान्त्रिक राष्ट्रिय मञ्चको स्थापना भयो । यसले अहिले लिम्बुवान, खम्बुवान, तमाङसालीङ र थरुहटको आन्दोलनलाई हाँकी रहेको छ ।
  • फागुन १८ गतेको नेपाल सरकार संगको सम्झौता मञ्चको एक उपलब्धी हो ।
  • हामी संविधान सभाको बिरोधी होइनौं ।
  • तर, सफल, सार्थक र पारीणाममुखी संबिधान सभा चाहन्थ्यौं ।
  • यसका लागि पूर्ण समानुपातिक निर्वाचन प्रणाली अनिवार्य सर्त थियो । यसो गरदा धेरै आदिवासी जनजाती, महिला, मधेशी र दलित आदिको प्रतिनिधित्व हुन्थ्यो । साथै, अहिले सत्तामा रहेका वर्गको सङ्ख्य कम हुन्थ्यो । त्यसैकारण, अहिलेक सत्ताधारिले कुनै हालतमा पनि पूर्ण समानुपातिक निर्वाचन प्रणालीको ब्यवस्था गर्न चाहेनन । बरु, पेलेर या दमन गरेरै भएपनि संबिधान सभाको चुनाव गरेरै छडने किसिम्को नीती अपनाउन थाले । यसो भएपछी हामी सरकारसंग पाँच बुँदे शाहमती गर्न वाध्य भयौं ।
  • हामीलाई थाहा छ कि यस्तो मिश्रीत प्रणालीमार्फत हाम्रो जित हुनै सक्दैन । तर पनि निर्वाचनमा भाग नलिंदा हामीलाई राजावादी र चुनाव बिरोधी भनी दाग लाउने भए । त्तिकै रहौं कार्यकर्ता नबच्ने भए । चुनावमा भाग नलिऊ, अन्य पार्टिले फेरी जनतालाई ढाँटेर भोट मागी तिनै पुराना सोच र मनसिकताका नेता सत्तामा पुग्ने भए ।
  • यसकारण, अहिले हामी पनि मञ्चको तर्फबाट सशक्तताका साथ चुनावमा भाग लिदै छौं ।
  • तर, हाम्रो लागि यो चुनावको सामना गर्न पनि सजिलो छैन । हामी सत्ताधारी दललेझैं धन र शक्तिको प्रयोग गर्ने अवस्थामा छैनौं । हाम्रा सुभेच्छुक भोटरहरु पनि धेरैजसो बिदेशमा हुनुहुन्छ । बिदेशबाटै भोट दिने ब्यबस्था पनि सरकारले गरेन । त्यसैले, अब सकिन्छ भने कसैगरी लिम्बुवान फर्कौ, खम्बुवान फर्कौ, तामासालिङ फर्कौं, नेपाल फर्कौं या केही सहयोग गरौं ।
  • अब हामीले कतै कम मात्र भोट ल्याए, वास्तबमा हामीले उठाउन चाहेको पक्षमा जनतानै रहेनछन, सघीय संरचना र जातीय स्वायत्तता चाहने जनता नै रहेनछन भन्ने हौवा फिजौने छन यहाँका एकत्मकवादी दूश्मन र प्रेसहरुले । त्यसपछी फेरी आन्दोलन उठाउन धेरै गार्हो हुनेछ र हामी पुन: शताब्दीयौं पछी पर्नेछौं ।
  • यस्तो परिस्थितीबाट हामी, हाम्रो संगठन र आन्दोलनलाई जोगाउन अब हामीले सशक्त्तताका साथ चुनावमा गई जनतालाई सुसुचित गरेर हाम्रो जितको सुनिश्चितता गर्नुको बिकल्प रहेन ।
  • यसकारण, यो तपाईं हामी सबैको साझा मुक्तिको आन्दोलनलाई सफल पार्न तपाईंहरुको बौद्धिक, सारीरिक र आर्थिक आदी सहयोगको लागि आसा र अनुरोध गर्न वाध्य छौं । त्यसकारण, त्यहाँ तपाईं रहनु भएको ठाउँबाट जती सक्दो आर्थिक संकलन गरी लिम्बुवान, खम्बुवान, तामाङसालिङ र थरुहटको चुनावी आन्दोलनको कार्यक्रम्लाई सफल पार्न सहयोग गर्न हुन बिनम्रताका साथ हार्दिक अनुरोध गर्दछौं ।
  • हामी तपाईंको शीघ्र सहयोगको आसामा रहेका छौं ।
  • नोट: यहाँ र यहाँमार्फत भएको सहयोगको उचित सम्मानका साथ संगठनको प्रतिवेदन, स्मारिका तथा Website मा अभिलेख राखिने छ । यो निवेदन पत्र अरु शुभेच्छुक मित्रहरुलाई पनि पठएर सहयोग गर्न हुन अनुरोध गर्दछौं । धन्यवाद !

  • डीबी आङ्बुङ लिम्बू
  • सचिव: संघीय लोकतान्त्रिक राष्ट्रिय मञ्च
  • संघीय लिम्बुवान राज्य परिषद, नेपाल
  • संपर्क: ९८४१२५२०६३ [9841252063]
  • खगेन्द्र माखिम
  • सचिव: सचिव: संघीय लोकतान्त्रिक राष्ट्रिय मञ्च
  • संपर्क: {9851100489}

4 comments:

Unknown said...

Limbuwan hune sawalma terthumekaran ta hundaina? Kangsore ko ragat le thameko Limbuwan kaso hola

Unknown said...

Aatibadi arthat payen bhanera namati lekhnus na aatti bolnus, hosiyar garnus natra jyada, badta, dherai le kharab garchha hosiyar, khabardar. Limbuwan bhatkela.

Unknown said...

Timro jasto aruko pani bhasa chha. Asal ko matra sapana nadekhnus, Kharaabko pani sapana hernus kina ki yaha 50% asal ra 50% kharab jodiyeko chha.

samyo said...

Satou satabdi ma Phedap le nai limbuwan thameko bhanne praman yo cha bhanera, praman dekhayera lekhda biswashilo dekhinchha natra mai khau mai lau mai sabthok hun aru kehi hoina bhanne dekhinchha. Ek hatle kunai tali bajdaina, sath kasaiko abasya thiyo. Natra yo lekhne haru batho banna khojeko matra dekhinchha ra gareko chahin hoina bhanne dekhinchha.