लिम्बू बस्तीको किपट कथा चेसुङ'

लिम्वूवान डट व्लगस्पोट डटकम,काठमाडौं,

पुख्र्यौली भूमिको स्वामित्वबाट लिम्बूहरू कसरी विस्थापित भए - चलचित्र 'लिम्बू बस्तीको किपट कथा' चेसुङ'-उपहार ले इतिहास खोतल्ने प्रयास गरेको छ । एकीकरणपछि किपटका रूपमा लिम्बू समुदायलाई भोगचलन गर्न दिइएको जमिनमाथि पञ्चायती सरकारले भूमिसुधार लागू गर्दा आइपरेका समस्या र लिम्बू समाजमा परेका सामाजिक-आर्थिक प्रभावलाई 'चेसुङ' ले उतार्न खोजेको छ ।
राजधानीमा शुक्रबार विशेष प्रदर्शन गरिएको चलचित्रमा लिम्बू समाजको चारदाम प्रथा, विवाह, मृत्यु तथा धाननाचका सर्न्दर्भसमेत समेटिएका छन् । तत्कालीन प्रशासनिक पदमा पुगेका सुब्बाबीचकै प्रतिष्ठाको लडाइले लिम्बू समाज कमजोर भएकाले अन्य समुदायले फाइदा उठाएको प्रसंग पनि चलचित्रमा उधिनिएको छ ।
दुइ सुब्बाबीचको दम्भले निम्त्याएका उपघटना र तत्कालीन सरकारले भूमिसुधार लागू गरेपछि छिन्नभिन्न बनेको किपट प्रथा चलचित्रको मूल विषय हो । मौसम इम्बुङको निर्देशन रहेको चलचित्रमा प्रेम सुब्बा, शोभा खजुम, बलराज जेवेगु, भीष्मा चेम्जोङ, आशिष लिङदेन, रमेश सिङघक, पुष्प श्रेष्ठ, सावित्रा इङनामलगायतले खेलेका छन् । भीष्मा चेम्जोङका कथालाई विक्रम सुब्बाका गीत र अशोक र्राईको संगीतले पछ्याएका छन् ।
'संघीयताको मुद्दा उठिरहेका बेला, निर्देशक मौसमले भने- 'लिम्बूहरू कसरी आफ्नो किपटबाट विस्थापित भए भन्ने इतिहास खोतल्न चलचित्र निर्माण गरिएको हो ।' लिम्बू विषयका आधा दर्जन चलचित्रमा अभिनय गरिसकेका प्रेमको अभिनयले चलचित्रलाई बल दिएको छ । अन्य कलाकारको अभिनय ठीकै छ ।
छायांकन र प्रस्तुति शैलीमा भने धेरै कमजोरी देखिन्छन् । किपट खोसिदा लिम्बूहरू प्रताडित भएको सर्न्दर्भ देखाउन खोजिएको चलचित्रमा 'किपट आफैमा समान्ती प्रथा' झैं लाग्ने संवाद र घटनाहरू छन् । लिम्बूहरू अल्छी भएकाले किपट इतर समुदायका हातमा पुगेको घुमाउरो अर्थ लाग्ने सर्न्दर्भले पनि स्थान पाएको छ । किरात याक्थुङ माङगेना चुम्लुङका लागि काबेली फिल्म प्रोडक्सन धरानको ब्यानरमा निर्मित ९० मिनेट लामो चलचित्र डिजिटल प्रविधिमा छ ।