नारायणहिटी दरबार आजदेखि संग्रहालयको रूपमा खुल्ने

लिम्वूवान डट व्लगस्पोट डटकम,काठमाडौं

राजपरिवारको बासस्थानको रूपमा रहेको नारायणहिटी दरबार आजदेखि संग्रहालयको रूपमा परिणत हुँदै छ। नेपालमा गणतन्त्र घोषणालगत्तै पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र परिवारले जेठ १ गते नारायणहिटी दरबार छाडेको नौ महिनापछि सो दरबार संग्रहालयमा परिणत हुन लागेको हो। नाराणहिटी दरबारपरिसरको ७ सय ५३ रोपनी क्षेत्रफलमध्ये ३ सय १८ रोपनीलाई संग्रहालय बनाइएको छ। प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड’ ले औपचारिक रूपमा आज बिहीबार संग्रहालयको उद्घाटन गरेपछि भोलि शुक्रबारदेखि र्सवसाधारणलेे अवलोकन गर्न पाउनेछन्। दरबार संग्रहालय व्यवस्थापन समितिका संयोजक एवम् पुरातत्त्व विभागका महानिर्देशक कोषप्रसाद आचार्यका अनुसार मंगलबार, बुधबार र सरकारी बिदाबाहेक अन्य दिन संग्रहालय खुला गरिनेछ। संग्रहालय कात्तिक १६ देखि माघ १५ गतेसम्म ११ बजेदेखि ३ः०० बजेसम्म र माघ १६ देखि कात्तिक १५ गतेसम्म ११ देखि ४ः०० बजेसम्म खुला रहनेछ। संग्रहालयको आचारसंहिता परिसरभित्र फोटो खिच्न, खानेकुरा खान, हातहतियार र पशु लैजान निषेध गरिएको छ। १५ जनाको दरले २५ मिनेट अवलोकनपछि अर्को समूह प्रवेश गराउने व्यवस्था गरिएको छ। संस्कृति तथा राज्य पुनर्संरचना मन्त्रालयको अधीनमा रहेको नारायणहिटी संग्रहालयमा रहेका ५२ कक्षमध्ये पहिलो चरणमा १९ कक्ष मात्र अवलोकनार्थ खुला गरिएको छ। खुला गरिएको कक्षमध्ये गोरखाकक्ष ऐतिहासिक र महत्त्वपर्ूण्ा रहेको छ। ६ फिट लम्बाइ, ४ फिट चौडाइ र ८ फिट उचाइ रहेको सो कक्ष मञ्चजस्तो देखिन्छ। स्वर्गीय राजा वीरेन्द्रले २०४७ सालको संविधान जारी गरेको सो कक्षबाट उमेर पुगेपछि युवराज घोषणा गरिन्थ्यो भने महारानीलाई पृथुलाधीस पदक दिइन्थ्यो। भव्य देखिने यो कक्षमा राजाले प्रयोग गरेका सिंहासन राखिएको छ। संग्रहालयभित्र रहेको रोल्पादेखि बैतडीकक्षसम्मको करिडोरमा विदेशी राष्ट्राध्यक्षको तस्वीरले सजाइएको छ। राजा तथा राजपरिवारका सदस्यले दशैंमा टीका लगाउँदा प्रयोग गरिएको धनुषा बैठक पनि अवलोकन गर्न खुला गरिएको छ। म्याग्दी, पर्वत, डोल्पा, बैतडी, बाजुरा, जुम्ला, तनहँु, मुगु, लमजुङ, गुल्मी, धादिङ र धनकुटा सदन पहिलो चरणमा अवलोकनार्थ खुला गरिएको छ। सन् १९०३ सालको कोतपर्वपछि प्रधानसेनापति शिवराम सिंह बस्न्यातका कान्छा छोरा काजी धोकल सिंह बन्स्यातको सम्पत्तिको रूपमा रहेको नारायणहिटी दरबार वीरशमशेरले निर्माण गरेका थिए।सन् १९३४ सालको महाभूकम्पले दरबार भत्किएपछि राजा त्रिभुवनले पुननिर्माण गरेका थिए।