डीबी आङ्बुङ
४ माघ २०६७, व्यवहारिक र वैज्ञानिक तथा संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल सुहाउँदो संघीयवादी शिक्षाप्रणालीका लागि सङ्घर्षरत् संघीय विद्यार्थी युनियनले गत माघ ३ र ४ गते दमक झापा लिम्बुवानमा ऐतिहासिक चौंथो महाधिवेशन सम्पन्न गरेर गरेको निर्णयानुसार विभिन्न मागहरु राख्दै यही फागुन ४ गते त्रिभुवन विश्वविद्यालय केन्द्रीय कार्यालयमा त्रि.वि. उपकुलपति तथा विद्यार्थी कल्याण तथा खेलकुद शाखाका प्रमुखसमक्ष ज्ञापन-पत्र र जानकारी-पत्र बुझाएको छ । संघीय लोकतान्त्रिक राष्ट्रिय मञ्चको भातृ सङ्गठन संघीय विद्यार्थी युनियनले युनियनका अध्यक्ष लाहाङ लिम्बू तथा संघीय सदस्य योबाहाङ लिम्बूको नेतृत्वमा ५ सदस्यीय प्रतिनिधि मण्डलले त्रि.वि. केन्द्रीय कार्यालयमा गई उपकुलपतिसमक्ष सो ज्ञापन पत्र बुझाएका हुन् । यहीक्रम्मा त्रि. वि. का विद्यार्थी कल्याण तथा खेलकुद शाखा प्रमुखसमक्ष संघीय विद्यार्थी युनियनको जानकारी पत्रसमेत बुझाइएको छ । युनियनले मुलुक लामो एकात्मक व्यवस्थाको जञ्जीरबाट मुक्त भई संघीय व्यवस्थामा प्रवेश गर्दै संविधानसभाको चुनावमार्फत् समानुपातिक चुनावप्रणालीको अभ्यास गरेर बहुलतामा उभिएको नेपाली जनतालाई वास्तविक लोकतन्त्रको अनुभूत गराउन महत्वपूर्ण ऐतिहासिक कदम चलिरहेको सन्दर्भमा शिक्षित, बौद्धिक विद्यार्थीहरु अध्ययन गर्ने शैक्षिक संस्थाहरुमा स्वतन्त्र विद्यार्थी युनियनको गठनमा प्रत्यक्ष निर्वाचन प्रणाली अबलम्बन गर्न खोज्नु नेपाल सरकार र त्रि. वि.को अलोकतान्त्रिक कार्य हो र यस्तो पुरानो लोकतन्त्र विरोधी निर्वाचन प्रकि्रयाको पिच्छलग्गु सङ्गठन तथा व्यक्तिहरु प्रतिगमनकारी एजेन्टहरु भएको जनाएको छ । बहुमतीय एवम् पुरानै संरचनामा हुने स्ववियुको निर्वाचनले सबै जाति, वर्ग र विचारलाई कुनै हालतमा समेट्न नसक्ने भन्दै यसले आर्थिक भ्रष्टाचार, अराजकता, एकदलीय हालीमुहाली, राजनीतिक अस्थिरता, द्वन्द्व र दुश्मनीलाई प्रश्रय दिने भएकोले यथास्थितिको स्ववियुको संरचना र निर्वाचन प्रणालीको विकल्प खोजिनु जरुरी भएको ज्ञापन पत्रमा उल्लेख छ ।युनियनका अध्यक्ष लाहाङ लिम्बूद्वारा हस्ताक्षरित् ज्ञापन पत्रमा थप भनिएको छ- "संघीयता गणतन्त्र धर्मनिरपेक्षता र समानुपातिक सिद्धान्तमा आधारित समाज निर्माणको निम्ति वैज्ञानिक व्यवहारिक संघीयवादी शिक्षानीति लागू गराउन दशकौं वर्षदेखि आन्दोलनरत् संघीय विद्यार्थी युनियनले २०६५ चैत्र ६ गतेको स्ववियुको प्रत्यक्ष निर्वाचन प्रणालीलाई थुप्रै जिल्लाहरुमा सफल वहिष्कार गरेर नेपाली जनताहरुको लोकतान्त्रिक पद्धतिको कित्ता सुरक्षित गर्न सक्षम भयो । यसैक्रम्मा २०६५ चैत्र ६ गते झापाको धुलावारी क्याम्पसमा भएको एकात्मकवादी सत्ताका प्रहरीको दमनमा एक संघीयवादी विद्यार्थी मनिल तामाङले शहादत प्राप्त गर्दै समानुपातिक संघीयवादी विद्यार्थी आन्दोलनमा ऐतिहासिक आयाम थपिएको सर्वविदितै छ । समानुपातिक संघीयवादी आदोलनको त्यो इतिहासको सम्मान एवम् आत्मसात गर्दै स्वतन्त्र विद्यार्थी युनियनको चुनाव विद्यार्थी हित र शैक्षिक नीतिगत सन्दर्भका निम्न मागहरुको सम्बोधन गर्दै अविलम्ब पूरा गर्न यसै ज्ञापन-पत्रमार्फत् जोडदार माग गर्दछौं ।"युनियनले निम्न मागहरु उचित समयमा पूरा गर्ने पहलकदमी नभए संघीय विद्यार्थी युनियनले शान्तिपूर्ण आन्दोलनको घोषणा गरेर जाने चेतावनीसमेत सोही ज्ञापन-पत्रका साथ दिएको छ ।
संघीय विद्यार्थी युनियनका मागहरु
१. वर्तमान स्ववियुको संरचना र निर्वाचन प्रणालीमा परिवर्तन गरी समानुपातिक निर्वाचन प्रणालीको आधारमा स्ववियुको निर्वाचन गर ।
२. त्रि. वि. क्यालेण्डरको अविलम्ब व्यवस्था गरी विद्यार्थी शिक्षणमा सुधार ल्याउनुको अतिरिक्त सबै जाति, धर्म र संस्कृतिहरुमा आधारित चाडपर्वहरुमा सार्वजनिक विदाको समान व्यवस्था गर ।
३. वर्तमान एकात्मकवादी शिक्षाप्रणाली खारेज गरी संघीयवादी वैज्ञानिक व्यवहारिक शिक्षाप्रणाली लागू गर ।
४. प्रत्येक शैक्षिक संस्थाहरुमा जातीय समानुपातिक आधारमा शिक्षक तथा कर्मचारीहरु नियुक्ति गर ।
५. सरकारी तथा निजी विद्यालय एवम् विश्वविद्यालयहरुमा शैक्षिक गुणस्तर शुल्क र पाठ्यक्रममा एकरुपता कायम गर ।
६. जातीय विभेद इतिहासको अवमुल्यन तथा राष्ट्रिय अखण्डतामा आँच पुर्याउने पाठ्यक्रमहरु तत्काल खारेज गर ।
७. ऐतिहासिक एवम् जातीय बाहुल्यता रहेको क्षेत्रहरुमा सम्बद्ध जातिको मातृभाषामा पठन पाठनको व्यवस्था गर ।
८. विद्यार्थीहरुलाई हरेक क्षेत्रमा ५०% सहुलियत उपलब्ध गर ।
९. नेपालका शैक्षिक संस्था स्कूल क्याम्पसहरुको नामाकरण सम्बद्ध क्षेत्रको ऐतिहासिक एवम् साँस्कृतिक पहिचानलाई सम्बोधन हुने किसिमबाट पुनः नामाकरण गर ।
१०. सम्बद्ध क्षेत्रको जातीय धार्मिक भाषिक एवम् साँस्कृतिकलगायत विविध पक्षहरुलाई सम्बोधन हुनेगरी बहुजातीय एवम् बहुभाषिक पुस्तकायको विकास गर ।
११. सम्बद्ध क्षेत्र जाति भाषा संस्कृति एवम् मानवीय आवश्यकतालाइ सम्बोधन गर्नका लागि कृषि प्राविधिक भाषिक एवम् विभिन्न विषयगत विद्यालय तथा विश्वविद्यालय स्थापना गर ।
१२. प्रत्येक स्कूल क्याम्पस विश्वविद्यालय तथा स्ववियुको आर्थिक कारोवार पारदर्शी र नियमित रुपमा लेखापरीक्षण गरी सार्वजनिक गर्ने व्यवस्था गर ।
१३. २०६५ चैत्र ६ गते प्रत्यक्ष निर्वाचन प्रणालीमार्फत् गर्न खोजिएको स्ववियुको चुनाव वहिष्कार गर्नेक्रम्मा झापाको धुलावारी क्याम्पसमा हत्या गरिएका विद्यार्थी मनिल तामाङलाई नेपाल सरकारले राष्ट्रिय सहिद घोषणा गरिसकेको हुनाले उक्त धुलावारी क्याम्पसको नाम परिवर्तन गरी "शहीद मनिल तामाङ बहुमुखी क्याम्पस" नामाकरण गर । साथै, युनियनले विद्यार्थी कल्याण तथा खेदकुदा शाखाका प्रमुखलाई बुझाएको जानकारी पत्रमा उल्लेख भएनुसार एकात्मक शासन व्यवस्थाकै अभ्यासमा रहेको नेपालको शैक्षिकनीति एकात्मकवादी एकाधिकारवादी केन्द्रीकृत अव्यवहारिक अवैज्ञानिक भएको ठहर संघीय विद्यार्थी युनियनले गर्दै यस्ताखाले शिक्षाको विकल्पमा संघीय व्यवस्थाअन्तर्गत् व्यवहारिक वैज्ञानिक संघीयवादी शिक्षानीति अवलम्बन गरिनु पर्ने आमूल परिवर्तनको माग राखेर दशौ वर्षदेखि निरन्तर आन्दोलनरत रहेको जनानएको छ ।नेपालमा ऐतिहासिक संविधान सभाको चुनाव सम्पन्न भएपछि भएको स्ववियुको चुनाव समानुपातिक हुनुपर्ने बलियो अडानका साथ गरिएको आन्दोलनको क्रम्मा जब २०६५ चैत्र ६ गते झापा लिम्बुवान को धुलावारीमा केन्द्रीकृत प्रहरीको गोली लागेर संघीयवादी विद्यार्थी मनिल तामाङको हत्या भयो तब संघीय विद्यार्थी युनियनको काँधमा परिवर्तन र अग्रगमनको ऐतिहासिक जिम्मेवारी बढेको सन्दर्भमा २०६७ माघ ३ ४ र ५ गते झापाको दमक लिम्बुवान मा सम्पन्न युनियनको चौंथो संघीय महाधिवेशनबाट शिक्षामा आमूल परिवर्तन र परिवर्तनका निम्ति आवश्यक कार्यनीति एवम् रणनीतिहरु पारित गर्दै तपशील बमोजिमको नव संघीय कार्य समिति निर्वाचित भएको जानकारी गराउएको छ । संघीय विद्यार्थी युनियनका पदाधिकारी एवम् सदस्यहरु
१. अध्यक्ष : लाहाङ लिम्बू 'चन्द्र'
२. महासचिवः लोकसागर साम्बा
३. उप महासचिव : केदार धिमाल
४. उप महासचिव : जेन्टल लावती
५. संघीय सदस्य : दिनेश खम्बू
६. संघीय सदस्य : प्रकाश खड्का
७. संघीय सदस्य : योबाहाङ लिम्बू
८. संघीय सदस्य : बिमला तेयुङ्
९. संघीय सदस्य : सन्तोष खड्का
१०. संघीय सदस्यः केन्द्रबहादुर सेर्मा
११. संघीय सदस्य : अभिषेक मावो
१२. संघीय सदस्य : देवेन वनेम
१३. संघीय सदस्य : रणसिङ् लक्सम
केन्द्रमा संघीय विद्यार्थी युनियन भनेर चिनिने यस विद्यार्थी सङ्गठनले सङ्गठनको संघीय संरचना अनुसार लिम्बुवानमा- संघीय विद्यार्थी युनियन लिम्बुवान राज्य परिषद राज्य कार्य समिति; खम्बुवानमा- संघीय विद्यार्थी युनियन खम्बुवान राज्य परिषद राज्य कार्य समितिर र तामाङसालीङमा- संघीय विद्यार्थी युनियन तामाङसालीङ राज्य परिषद राज्य कार्य समितिलगायतको संरचनामा साङ्गठानिक गतिविधि र आन्दोलनहरु सञ्चालन गरिरहेको छ ।