आदिवासी जनजाति र मधेशवादी दलहरूबीच संवाद शुभाराम्भ

लिम्वूवान डट व्लगस्पोट डटकम,काठमाडौं/डीबी आङ्बुङ लिम्बू

जुलाइ २७ (साउन १२) आदिवासी जनजातिका मुद्दाहरूलाई वकालत गर्दै त्यसको समाधानका लागि राजनीतिक रुपमा संघर्षरत जातीय संघीयता र स्वायत्तताका लागि संयुक्त गठबन्धन र मधेशवादी दलहरूबीच २७ जुला २०११ (साउन १२, २०६८) बाट ललितपुरको गोदावरीमा एक संवाद कार्यक्रमको सुरू गर्दै संविधान र संघीयता सम्बन्धमा आदिवासी जनजाति र मधेशवादी दलहरूबीच संवाद शुभाराम्भ गरिएको छ ।

नेपालका आदिवासी जनजातिहरू सम्वद्ध विभिन्न आठ राजनीतिक संगठन तथा तिनका जातीय भातृ-सङ्गठनहरू आवद्ध संगठनहरूको साझा गठबन्धन जातीय संघीयता र स्वायत्तताका लागि संयुक्त गठबन्धनको आयोजना र एनटीटीपी तथा टीएएफ्को सहयोगमा सञ्चालित सो कार्यक्रम गठबन्धनका परशुराम तामाङको अध्यक्षतामा पहिलो दिनको कार्यक्रम सम्पन्न भएको छ ।

कार्यक्रममा गठबन्धनमा आवद्ध एक सङ्गठन एनेकपा माओवादी सम्बद्ध आदिवासी जातीय-क्षेत्रीय महासंघका अध्यक्ष सुरेश आले मगरले स्वागत गर्दै कार्यक्रमको औचित्य प्रकाश पारिएको थियो भने कार्यक्रको सञ्चालन संघीय लोकतान्त्रिक राष्ट्रिय मञ्चका महासचिव खगेन्द्र माखिमबाट गरिएको थियो ।

कार्यक्रममा गठवन्धनको तर्फाबाट ताम्सालिङ नेपाल राष्ट्रिय दलका अध्यक्ष परशुराम तामाङद्वारा कार्यक्रम सम्बन्धी आयोजकको अवधारणा प्रस्तुत गरिएको थियो । उक्त प्रस्तुतीकरणमा गठबन्धनको परिचय, आदिवासी जनजाति र मधेसी समुदायवीच संवादको औचित्यता, प्रारम्भिक मस्यौदा, संविधानसम्बन्धी आदिवासी जनजातिका दृष्टिकोण, संघीय प्रदेश निर्धारणको आधार र धरातलीय यथार्थता; र राज्यको पुनःसंरचनाका चुनौती र तात्कालीन कार्यभारहरूबारे प्रष्ट पारिएको थियो ।

त्यसैगरी, मधेशवादी दलहरूको तर्फाट संयुक्त मधेशी मोर्चाका सदस्य तथा मधेशी जनअधिकार फोरम (लोकतान्त्रिक)का महासचिव जितेन्द्र नारायण देवले सामूहिक धारणा र मुद्दाहरूबारे प्रस्तुती गर्नुभएको थियो । यसका साथै, सबै मधेशीवादी दलहरूको तर्फाबाट थप आ-आफ्ना धारणाहरूसमेत राखिएको थियो । यसरी धारणा राख्नेक्रम्मा आदिवासी जनजाति र मधेशवादी दलहरूको अधिकांश मुद्दाहरू मिल्ने भएकाले गठबन्धले संविधान र संघीयताका सम्बन्धकमा सहकार्य गर्नका लागि राखेको अवधारणात्मक प्रस्ताव स्वीकार्य हुनसक्ने बताए । साथै, उनीहरूले नेपालका आदिवासी जनजाति र मधेशवादी दलहरूबीच सहकार्य नभई यावत समस्याहरूलाई समाधान गर्न नसकिने कुरालाई स्वीकार्दै त्यसतर्फजोड दिएका थिए ।

संवाद कार्यक्रमको पहिलो दिन साउन १२ गते मधेशवादी दलहरूको तर्फाट मधेशी जनअधिकार फोरम (लोकतान्त्रिक)का अध्यक्ष विजयकुमार गच्छेदार; तराई मधेश लोकतान्त्रिक पार्टी, नेपालका अध्यक्ष महेन्द्रप्रसाद यादव; मधेशी जनअधिकार फोरम (गणतान्त्रिक) का अध्यक्ष जयप्रकाश गुप्ता; मधेशी जनअधिकार फोरम (लोकतान्त्रिक)का महासचिव जितेन्द्र नारायण देव; तराई मधेश लोकतान्त्रिक पार्टीका महासचिव गोविन्द चौधरी; सद्भावना पार्टीका अध्यक्ष राजेन्द्र महतो र मधेशी जनाधिकार फोरम, नेपालका सचिव रत्नेश्वर लाल कायस्थलगायत नेतृत्वहरू उपस्थित भई आ-आफ्ना धारणाहरू राखेका हुन् ।

यस अन्तरसम्वाद कार्यक्रममा दुबै पक्षका तर्फबाट दुई दुईजना र्‍यापोर्टिअरहरूसमेत चयन गरिएका छन् । जसमा जातीय स्वायत्तता संघीयताका लागि संयुक्त गठबन्धनका तर्फबाट संघीय लोकतान्त्रिक राष्ट्रिय मञ्चका अध्यक्ष मण्डल सदस्य तथा मञ्चसम्बद्ध संघीय लिम्बुवान राज्य परिषदका अध्यक्ष कुमार लिङ्देन “मिराक” र एनेकपा माओवादी सम्बद्ध आदिवासी जातीय-क्षेत्रीय महासंघका अध्यक्ष मा. सुरेश आले मगर तथा मधेशवादी दलहरूको तर्फबाट जितेन्द्र देव र राजकिशोर यादव रहेका छन् । यी र्‍यापोर्टियरहरूले दोस्रो दिनको कार्यक्रमका रिपोर्ट प्रस्तुत गरी सोका आधारमा गहन बहस र छलफल गरेर सहकार्यको ठोस खाका र कार्यक्रम तय गरिने जनाइएको छ ।

आयोजक जातीय स्वायत्तता र सङ्घीयताका लागि संयुक्त गठबन्धनमा नेपाः राष्ट्रिय पार्टी, संघीय लोकतान्त्रिक राष्ट्रिय मञ्च, राष्ट्रिय जनमुक्ति पार्टी, ताम्सालिङ नेपाल राष्ट्रिय दल, जनमुक्ति पार्टी नेपाल; आदिवासी जातीय-क्षेत्रीय महासंघ, नेपाल; अखिल नेपाल आदिवासी जनजाति महासंघ (एकीकृत) र आदिवासी जनजाति महासंघ (समाजवादी) रहेका छन् ।

कार्यक्रमको दोस्रो दिन जुलाई २८ (साउन १३) मा र्‍यापोर्टियरहरूबाट रिपोर्ट प्रस्तुती, प्रस्तुतीप्रति सबै घटक सङ्गठन तथा सहभागीहरूबाट टिप्पणी र सुझावका साथ कार्यक्रमको निष्कर्षहित निरन्तरताका लागि ठोस योजना तय गर्दै सहकार्यको औपचारिक र्सार्वजनिकीकरण गर्ने कार्यक्रमसमेत रहेको छ ।